ΠΡΩΤΟΒΟΥΛΙΑ
ΓΙΑ ΤΗ ΔΙΑΣΦΑΛΙΣΗ
ΤΗΣ ΔΗΜΟΣΙΑΣ ΔΙΑΧΕΙΡΙΣΗΣ
ΤΟΥ ΝΕΡΟΥ

Απαντήσεις της ενωτικής πρωτοβουλίας ΜέΡΑ25 | Ανατρεπτική Οικολογική Αριστερά στο Ερωτηματολόγιο της Πρωτοβουλίας

Mera25

1) Θεσμική ενίσχυση της ενιαίας δημόσιας οικονομικής και λειτουργικής διαχείρισης του κύκλου του νερού.

Το ΣτΕ με την υπ’ αριθμ 1886/2022 απόφαση του απαγόρευσε την ιδιωτικοποίηση της διαχείρισης και λειτουργίας του υδροδοτικού συστήματος και ακύρωσε το ΣΔΙΤ στο ΕΥΣ (Εξωτερικό Υδροδοτικό Δίκτυο) Αττικής θεωρώντας την παροχή ύδρευσης ως ένα ενιαίο σύστημα από τις πηγές μέχρι τις βρύσες και ότι η ΕΥΔΑΠ και η Εταιρεία Παγίων ΕΥΔΑΠ «αποτελούν ενιαίο λειτουργικό σύστημα».

Σε αυτή την κατεύθυνση, πως προτίθεστε να συμβάλλετε ώστε να ενισχυθεί σε ελληνικό και ευρωπαϊκό επίπεδο η νομική θωράκιση της ενιαίας δημόσιας οικονομικής και λειτουργικής διαχείρισης του κύκλου του νερού από τις πηγές έως τις βρύσες των σπιτιών και έως την παροχέτευση των λυμάτων επεξεργασμένων στο φυσικό αποδέκτη;

Το νερό είναι δημόσιο αγαθό, δεν είναι εμπόρευμα. Ως τέτοιο πρέπει να αποτελεί ένα ενιαίο δημόσιο λειτουργικό σύστημα, με Συνταγματική κατοχύρωση του αποκλειστικά δημόσιου και ενιαίου χαρακτήρα της οικονομικής και λειτουργικής διαχείρισης του κύκλου του νερού. Ως Κοινοβουλευτική Ομάδα την περίοδο 2019 – 2023, είχαμε αναδείξει το θέμα και καταθέσει σχετικές νομοθετικές παρεμβάσεις, τροπολογίες και προτάσεις νόμου. Γνωρίζουμε ότι το ενωσιακό δίκαιο υπερτερεί του εγχώριου, ακόμα και του Συντάγματος. Στην Ευρωβουλή θα επαναλάβουμε ό,τι ακριβώς κάναμε και στο εθνικό κοινοβούλιο: νομοθετικές παρεμβάσεις, τοποθετήσεις και ανάδειξη του μείζονος ζητήματος της διαχείρισης του νερού, το οποίο αποτελεί το πλέον ζωτικό αγαθό, αποτελεί δικαίωμα, και ακριβώς για αυτούς τους λόγους, η εγχώρια και διεθνής ολιγαρχία θέλει να το βάλει στο χέρι για να κερδοσκοπεί χυδαία πάνω στην πιο βασική ανθρώπινη ανάγκη.

2) Ο ρόλος της ΡΑΑΕΥ ως μοχλός εμπορευματοποίησης του κύκλου του νερού

Με την υπαγωγή του νερού στην διευρυμένη ΡΑΑΕΥ (ν.5037/2023), παρά τις αντιδράσεις εργαζομένων και κινημάτων των πολιτών, αλλά ακόμα και της Ένωσης Διοικητικών Δικαστών, του Συνηγόρου του Πολίτη και της Επιστημονικής Υπηρεσίας της Βουλής ανοίγει ο δρόμος για την εμπορευματοποίηση του κύκλου του νερού.

Πώς προτίθεστε να αντιμετωπίσετε αυτή την εξέλιξη ;

Η ενωτική πρωτοβουλία ΜέΡΑ25 | Ανατρεπτική Οικολογική Αριστερά, δεσμεύεται για την κατάργηση αυτού του κατάπτυστου φορέα. Η δημιουργία ανεξάρτητης ρυθμιστικής αρχής για τη διαχείριση φυσικού πόρου σημαίνει μόνο ένα πράγμα: ιδιωτικοποίηση/εμπορευματοποίηση με δημιουργία αγοράς που θα χρήζει «ρύθμισης» μέσω ανεξάρτητης αρχής κατά τα πρότυπα της ληστρικής αγοράς ενέργειας και την κοινωνία όμηρο ιδιωτικών συμφερόντων. Πρέπει να καταργηθεί άμεσα αυτό το νομοθετικό ανοσιούργημα που εμπορευματοποιεί το πλέον ζωτικό αγαθό: το νερό! Εξαντλήσαμε τα κοινοβουλευτικά μέσα ενάντια σε αυτό το νομοθέτημα, καλώντας την Πρόεδρο της Δημοκρατίας να αναπέμψει τον νόμο ως αντισυνταγματικό.

3) ΣΔΙΤ- εργολαβοποίηση – χρηματιστηριοποίηση ως έμμεση ιδιωτικοποίηση

Παρά την επιστροφή του πλειοψηφικού πακέτου των μετοχών των ΕΥΔΑΠ/ΕΥΑΘ στο ελληνικό δημόσιο, ποσοστό 11,33% των μετοχών της ΕΥΔΑΠ και 24,02% της ΕΥΑΘ βρίσκονται στην κατοχή του ΤΑΙΠΕΔ (το οποίο και έχει ως αποκλειστικό σκοπό την πώληση των μετοχών σε ιδιώτες).

Παράλληλα το μοντέλο παραχώρησης της διαχείρισης του κύκλου του νερού σε ιδιώτες, μέσω ΣΔΙΤ, αγνοώντας το σκεπτικό της υπ’ αριθμό 1886/2022 απόφασης για το ΣΔΙΤ του ΕΥΣ Αττικής, δρομολογείται σε τουλάχιστον 9 περιπτώσεις (π.χ. Κέρκυρα).

Προτίθεστε να αναδείξετε την απαίτηση για πλήρη επιστροφή όλων των μετοχών των ΕΥΔΑΠ/ ΕΥΑΘ στο ελληνικό δημόσιο, επανένωση των εταιρειών ΕΥΔΑΠ ΑΕ και ΕΥΔΑΠ Παγίων με σκοπό την ενιαία διαχείριση του κύκλου του νερού ;

Ως Κοινοβουλευτική Ομάδα την περίοδο 2019 – 2023, τόσο με ανακοινώσεις των τομέων μας, όσο και από το βήμα της Βουλής, έχουμε ταχθεί αναφανδόν υπέρ της επιστροφής των μετοχών των ΕΥΔΑΠ κ ΕΥΑΘ στο ελληνικό δημόσιο. Στις 25 Ιουλίου 2022, το σύνολο της Κοινοβουλευτικής Ομάδας του ΜέΡΑ25 κατέθεσε μάλιστα τροπολογία με θέμα: «Το νερό είναι δημόσιο αγαθό: Άμεση επαναφορά των ΕΥΔΑΠ και ΕΥΑΘ στο Δημόσιο».

Η ενωτική πρωτοβουλία ΜέΡΑ25 |Ανατρεπτική Οικολογική Αριστερά αναγνωρίζει το νερό ως δημόσιο αγαθό, όχι ως εμπόρευμα. Τάσσεται αναφανδόν υπέρ της μεταφοράς στο Δημόσιο των μετοχών ΕΥΔΑΠ και ΕΥΑΘ που διακρατά προς ξεπούλημα το ΤΑΙΠΕΔ.

4) Κίνδυνοι από τη δημιουργία συγκεντρωτικών φορέων διαχείρισης με την μορφή ΑΕ χωρίς κοινωνικό έλεγχο (συγχωνεύσεις ΔΕΥΑ, ΟΔΥΘ)

Εδώ και αρκετό καιρό η κυβέρνηση, επικαλούμενη υπαρκτά προβλήματα στη διαχείριση του νερού ύδρευσης – αποχέτευσης στην περιφέρεια της χώρας, απεργάζεται σχέδιο υποχρεωτικής συγχώνευσης των ΔΕΥΑ σε μεγάλους φορείς ανά Περιφέρεια. Ανεξάρτητα από την ασάφεια και τις καθυστερήσεις στην εφαρμογή του λόγω των ισχυρότατων αντιδράσεων της τοπικής αυτοδιοίκησης, εργαζομένων και διοικήσεων των ΔΕΥΑ, η βασική φιλοσοφία του σχεδίου η οποία συνίσταται στην δημιουργία υπερφορέων μακριά από τις τοπικές κοινωνίες με μοναδικό σκοπό την εκχώρηση λειτουργιών τον ιδιωτικό τομέα δεν έχει ανατραπεί.

Ανάλογα σχέδια δημιουργίας υπερφορέων τύπου ΑΕ δρομολογούνται και για το αρδευτικό νερό, με πρόσχημα όπως πάντα τα υπαρκτά προβλήματα σπατάλης και κακής διαχείρισης. Το αρδευτικό νερό αποτελεί 80-85% του συνόλου της κατανάλωσης νερού και είναι ένα νέο ανεκμετάλλευτο πεδίο κερδοφορίας για τους ιδιώτες.

Σημαντικότατη αρνητική εξέλιξη σε αυτή την κατεύθυνση είναι η δημιουργία με το ν.5106 /2024 του ΟΔΥΘ (Οργανισμός Διαχείρισης Υδάτων Θεσσαλίας).

Προτίθεστε να αντιδράσετε στις παραπάνω εξελίξεις, με ποιο τρόπο ;

Η ιδιωτικοποίηση του νερού είναι βασικός στόχος της εγχώριας και μη ολιγαρχίας. Ένας ανελαστικός πόρος, ο πλέον αναγκαίος για τη ζωή που δεν μπορείς να μην καταναλώσεις, να βρίσκεται στα χέρια ιδιωτών που θα μας τον πωλούν όσο επιθυμούν.

Η αρχή έγινε το 2017, με την ΚΥΑ «Έγκριση γενικών κανόνων κοστολόγησης και τιμολόγησης υπηρεσιών ύδατος» του Ευκλείδη Τσακαλώτου, με την οποία εισήγαγε τους αγοραίους όρους «χρηματοοικονομικό κόστος» και «κόστος πόρου» για την τιμολόγηση του νερού.

Το 2023 η σκυτάλη της εμπορευματοποίησης του πιο βασικού αγαθού πέρασε στον Μητσοτάκη, η κυβέρνηση του οποίου θεσμοθέτησε την ρυθμιστική αρχή νερού, προπομπό της αγοράς νερού που στήνουν.

Τώρα, εργαλειοποιούν την τεράστια καταστροφή της Θεσσαλίας από τις πλημμύρες του 2023 για να ιδιωτικοποιήσουν το νερό της Θεσσαλίας, δήθεν για «καλύτερη» διαχείριση. Ακριβώς μέσα στο πλαίσιο που θέτει το λεγόμενο Master Plan για τη Θεσσαλία της Ολλανδικής HVA, η κυβέρνηση στήνει μια Α.Ε. που θα λειτουργεί με ιδιωτικο-οικονομικά κριτήρια, θα δίνει εργολαβίες σε ιδιώτες, θα λειτουργεί με βάση το χρηματοοικονομικό κόστος και το κόστος πόρου.

Το νερό δηλαδή μετατρέπεται σε εμπόρευμα στη Θεσσαλία: Υψηλή τιμή και αποκλεισμός από το ζωτικό αγαθό αν δεν έχεις να καταβάλεις το αντίτιμο.

Στεκόμαστε απέναντι στην ιδιωτικοποίηση του νερού, συμμετέχοντας και στηρίζοντας καθολικά κάθε πρωτοβουλία και κινηματική δράση. Το νερό δεν είναι εμπόρευμα, είναι βασικό αγαθό, το οποίο πρέπει να ανήκει και να διαχειρίζεται αποκλειστικά από το δημόσιο, με όρους κοινής ωφέλειας και όχι με όρους αγοράς.

5) Εξοικονόμηση – ορθολογική διαχείριση νερού και ενίσχυση ανθρώπινων και υλικών πόρων των δημόσιων φορέων διαχείρισης.

Η εξοικονόμηση νερού είναι σημαντική προτεραιότητα σε συνθήκες κλιματικής κρίσης. Αυτό απαιτεί σοβαρό σχεδιασμό τον οποίο μόνον επαρκώς στελεχωμένοι δημόσιοι φορείς υποκείμενοι σε κοινωνικό έλεγχο μπορούν να υποστηρίξουν.

Η εφαρμογή των μνημονίων, η διακοπή των προσλήψεων για πάνω από δέκα χρόνια (παρότι οι υπηρεσίες ύδρευσης είναι ανταποδοτικές και έχουν τη δυνατότητα κάλυψης του κόστους νέου προσωπικού με ίδιους πόρους), η εργολαβοποίηση τμημάτων των υπηρεσιών, οδήγησαν σε δραματική υποστελέχωση με αρνητικές επιπτώσεις στην εξοικονόμηση νερού και την ορθολογική διαχείριση του.

Κατά τη γνώμη μας απαιτείται σημαντική ενίσχυση με εξειδικευμένο προσωπικό όλων των δημόσιων φορέων διαχείρισης (ΕΥΔΑΠ, ΕΥΑΘ, ΔΕΥΑ, ΤΟΕΒ/ΟΕΒ). Τα αιτήματα των εργαζομένων σε αυτούς τους φορείς για τη διασφάλιση των εργασιακών σχέσεων, και προσλήψεις συνδέονται αδιάρρηκτα με την προστασία των υδάτινων πόρων και την εξοικονόμηση.

Σε ποια πολιτική κατεύθυνση και με ποια βήματα προτίθεστε να κινηθείτε σε σχέση με τα παραπάνω ; Συμφωνείτε με άμεσες προσλήψεις τακτικού προσωπικού πλήρων δικαιωμάτων, όπου υπάρχει ανάγκη ;

Η τακτικές των κυβερνήσεων της ολιγαρχίας γνωστές: πρώτα απαξιώνουν τους δημόσιους οργανισμούς με υποστελέχωση και ελλείψεις υλικών πόρων, για να προωθήσουν την ιδιωτικοποίηση. Πιστοί στην πάγια θέση αρχής για μας υδρευση/αποχέτευση αποκλειστικά δημόσια και ενιαία, απαιτούμε την πλήρη στελέχωση όλων των φορέων διαχείρισης (ΕΥΔΑΠ, ΕΥΑΘ, ΔΕΥΑ, ΤΟΕΒ/ΟΕΒ), με απόλυτη διασφάλιση των εργασιακών σχέσεων – μόνιμες προσλήψεις πλήρους απασχόλησης – ολόκληρου του προσωπικού.

6) Κατοχύρωση της απρόσκοπτης, καθολικής πρόσβασης σε ποιοτικές υπηρεσίες ύδρευσης – αποχέτευσης

Το πόσιμο νερό είναι ζωτικό δημόσιο αγαθό που προστατεύεται από το Σύνταγμα (άρθρο 24, παρ1) και η «καθολική και ισότιμη πρόσβαση σε ασφαλές και προσιτό πόσιμο νερό για όλους» αποτελεί βασικό στόχο του ΟΗΕ (στόχος 6 για τη βιώσιμη ανάπτυξη).

Παρολ’ αυτά υπάρχουν συμπολίτες μας που στερούνται ή κινδυνεύουν να στερηθούν την πρόσβαση λόγω χρεών. Το πρόβλημα εντείνεται καθώς οι υπηρεσίες ύδρευσης αποχέτευσης διολισθαίνουν σε λειτουργία όχι με κοινωνικά, αλλά με ιδιωτικοοικονομικά κριτήρια. Για παράδειγμα, διευθύνοντες της ΕΥΔΑΠ λαμβάνουν μπόνους με βάση την εισπραξιμότητα από τις διακοπές υδροδότησης όσων αδυνατούν να πληρώσουν. Αντιστοίχως οι προωθούμενες αλλαγές στις ΔΕΥΑ προβλέπουν αναγκαστικές εισπράξεις των οφειλετών μέσω Δ.Ο.Υ.

Κατά τη γνώμη μας πρέπει να θεσπιστεί ένα ελάχιστο όριο κατανάλωσης νερού που αντιστοιχεί στις καθημερινές ανάγκες το οποίο θα παρέχεται δωρεάν σε όλους.

Πώς κατά τη γνώμη σας μπορεί να εξασφαλιστεί η απρόσκοπτη, καθολική πρόσβαση σε ποιοτικές υπηρεσίες ύδρευσης – αποχέτευσης, και τι προτίθεστε να κάνετε γι αυτό ;

Συμφωνούμε με την θέσπιση ενός ελάχιστου ορίου κατανάλωσης νερού για τις καθημερινές ανάγκες που θα παρέχεται δωρεάν. Το νερό είναι το πλέον ζωτικό αγαθό. Μόνο με δημόσια και ενιαία διαχείριση και λειτουργία του κύκλου του νερού εξασφαλίζεται η απρόσκοπτη, καθολική πρόσβαση σε ποιοτικές υπηρεσίες ύδρευσης – αποχέτευσης. Αγωνιζόμαστε για αυτό και θα συνεχίσουμε να το κάνουμε τόσο εγχώρια, όσο και στην Ευρωβουλή.

7) Ο κίνδυνος αύξησης των τιμών του νερού με πρόσχημα τη λειψυδρία λόγω κλιματικής αλλαγής.

Κατά τη γνώμη μας η αύξηση των τιμών χρήσης του νερού στην πράξη όχι μόνον δεν αντιμετωπίζει το ζήτημα της λειψυδρίας, αλλά πρόκειται για μια άδικη φιλοσοφία που τιμωρεί τους «μη έχοντες» για πολιτικές που χαράζουν οι «έχοντες».

Ποια είναι η άποψη σας ; Προτίθεστε ν’ αντιταχθείτε σε αυξήσεις των τιμών του νερού ;

Κυβέρνηση και τα λοιπά κόμματα που ελέγχει η ολιγαρχία, θέλουν να εισάγουν αγοραία τιμολόγηση του νερού που θα λειτουργεί με αμιγώς εμπορικά/κερδοσκοπικά κριτήρια, καθώς βασίζεται στις έννοιες της «αποδοτικότητας» και του «κόστους ευκαιρίας». Θα επιδοτείται δηλαδή η χρήση νερού που αποδίδει μεγάλα κέρδη στους μεγαλογαιοκτήμονες, όπως για παράδειγμα υδροβόρες εντατικές καλλιέργειες, και θα κολάζεται αυτή που αποδίδει λίγα ή καθόλου, βλ. μικρές αγροτικές καλλιέργειες ή η οικιακή/αστική χρήση. Δεν θα το επιτρέψουμε να περάσει! Το νερό είναι δικαίωμα και ως τέτοιο πρέπει να υπάρχει καθολική πρόσβαση όλων των κατοίκων της χωρας σε αυτό. Όσον αφορά τη λειψυδρία λόγω κλιματικής αλλαγής, όπως είπαμε παραπάνω, η πλήρης στελέχωσης των δημόσιων φορέων διαχείρισης, η επάρκεια σε υλική υποδομή και η επαρκής συντήρηση και ανακατασκευή του δικτύου, θα συμβάλλουν άμεσα στην κατακόρυφη μείωση των τεράστιων απωλειών που τώρα υπάρχουν, λόγω της συνειδητής υποστελέχωσης και απαξίωσης της υλικής υποδομής που η μία κυβέρνηση μετά την άλλη εφαρμόζει, προωθώντας την ιδιωτικοποίηση/εμπορευματοποίηση. Είναι σαφής η αντίθεση και η εμπρακτη εναντίωση μας σε οποιοδήποτε σχέδιο ιδιωτικοποίησης του νερού.

8) Η χρήση του νερού για ύδρευση/ άρδευση ως απόλυτη προτεραιότητα

Η χρηματιστικοποίηση του τομέα της ενέργειας και οι τεράστιες επιδοτήσεις και διευκολύνσεις σε ιδιώτες για την δημιουργία εγκαταστάσεων παραγωγής και αποθήκευσης «ΑΠΕ», διαμορφώνουν ένα τοπίο όπου η «αξιοποίηση» (αρπαγή) των υδάτινων πόρων για χρήσεις ενέργειας αποδεικνύεται κερδοφόρα. Το πρόγραμμα «ΑΠΟΛΛΩΝ» είναι εργαλείο σε αυτή την κατεύθυνση καθώς προβλέπεται να υποχρεώσει ΟΤΑ, ΓΟΕΒ-ΤΟΕΒ, ΔΕΥΑ να γίνουν πελάτες ιδιωτών παραγωγών ενέργειας από ΑΠΕ.

Βλέπουμε να προωθούνται επενδύσεις εγκατάστασης υδροηλεκτρικών έργων στην κοίτη ρεμάτων, καταστρέφοντας την τοπική χλωρίδα και πανίδα (Τζουμέρκα, Άνω Παύλιανη), αλλαγή της χρήσης φραγμάτων άρδευσης σε αντλησιοταμίευση για ανεμογεννήτριες (Λέσβος). Επίσης υπάρχουν φαινόμενα βιομηχανίες να χρησιμοποιούν (για λόγους ευκολίας) καθαρό πόσιμο νερό, ενώ θα μπορούσαν να καλύψουν τις ανάγκες τους με άλλους τρόπους (π.χ. Θάσος όπου εκμεταλλεύονται το καθαρό πόσιμο νερό τα λατομεία).

Ποια είναι η άποψη σας ; συμφωνείτε στην απόλυτη προτεραιότητα της χρήσης του νερού για ύδρευση/ άρδευση ;

Ύδρευση και άρδευση η απόλυτη προτεραιότητα της χρήσης του νερού. Η περίπτωση της Θεσσαλίας είναι χαρακτηριστική της κυνικότητας και της σπουδής της κυβέρνησης Μητσοτάκη να παραχωρήσει το νερό στους ιδιώτες, σε βάρος των κατοίκων, των τοπικών κοινωνιών και της πρωτογενούς παραγωγής. Μέσα στην απόλυτη καταστροφή που έφερε η καταιγίδα Ντάνιελ, που εν πολλοίς οφείλεται και στην έλλειψη από τις κυβερνήσεις αντιπλημμυρικών υποδομών, η κυβέρνηση Μητσοτάκη αντί να φροντίζει να αποκαταστήσει την ύδρευση στις τοπικές κοινωνίες αλλά και την άρδευση στον μεγαλύτερο κάμπο της χώρας, εργαλειοποιεί την καταστροφή για να φέρει Α.Ε. διαχείρισης του νερού και αγοραία τιμολόγηση.

9) Συμμετοχή των τοπικών κοινωνιών

Ο Στόχος 6β του ΟΗΕ για τη Βιώσιμη Ανάπτυξη αναφέρεται στην : «Στήριξη και ενδυνάμωση της συμμετοχής των τοπικών κοινοτήτων στη βελτίωση της διαχείρισης του νερού και των εγκαταστάσεων υγιεινής».

Όπως προαναφέραμε όλες οι δρομολογούμενες θεσμικές αλλαγές (συγχωνεύσεις ΔΕΥΑ, δημιουργία ΟΔΥΘ) κινούνται στην ακριβώς αντίθετη κατεύθυνση και συντείνουν στην πλήρη απομάκρυνση από τις τοπικές κοινωνίες και τη λήψη αποφάσεων από θεσμούς που λειτουργούν με ιδιωτικοποικονομικά κριτήρια (ΑΕ) και με έλεγχο μόνον από την εκάστοτε κυβέρνηση.

Έχετε προτάσεις θεσμικής κατοχύρωσης της συμμετοχής των τοπικών κοινωνιών (δήμοι, συνδικάτα, κοινωνίες των πολιτών, ΜΚΟ κλπ.) στη λήψη αποφάσεων ; Στοχεύετε να συμβάλλετε στην ενεργοποίηση των τοπικών κοινωνιών ;

Η Αρχή είναι: η διαχείριση και η λειτουργία πρέπει να ανήκουν στο δημόσιο. Οι τοπικές κοινωνίες και οι Δήμοι είναι το κύτταρο που θα εξασφαλίζει και θα διαφυλάττει αυτήν την Αρχή. Πρέπει να λειτουργούν απ άκρου σ’άκρη της χώρας ως ο ύστατος θεματοφύλακας του νερού και του κύκλου ως αποκλειστικά δημόσιο αγαθό.

10) Η στάση απέναντι σε προαπαιτούμενα και ευρωπαϊκές οδηγίες που σχετίζονται με το νερό.

Η βασική Οδηγία για το νερό είναι η 2000/60 ΕΚ στην οποία όσον αφορά την τιμολόγηση αναφέρεται :

«και, ιδίως, τον δεδηλωμένο σκοπό αυτής, συνιστάμενο στη διασφάλιση της ποιότητας του ύδατος και τη διαχείριση αυτού όχι ως εμπορικού προϊόντος, αλλά ως κοινωφελούς αγαθού, προκύπτει ότι η εθνική πολιτική παροχής υπηρεσιών ύδρευσης, συμπεριλαμβανομένης και της τιμολόγησης αυτών, σχεδιάζεται από τα κράτη μέλη ως πολιτική παροχής υπηρεσιών κοινής ωφέλειας, με βασικό κριτήριο την επίτευξη των περιβαλλοντικών στόχων της εν λόγω οδηγίας για την προστασία των εσωτερικών, επιφανειακών, παράκτιων και υπογείων υδάτων. Ειδικότερα, οι πολιτικές τιμολόγησης των υπηρεσιών αυτών σχεδιάζονται από τα κράτη μέλη με γνώμονα τα ιδιαίτερα χαρακτηριστικά (γεωγραφικά, κλιματολογικά κ.λπ.) και τις ειδικές συνθήκες της κάθε περιοχής (ήτοι, κατ’ αρχήν σε επίπεδο λεκάνης απορροής ποταμού), συνεκτιμωμένων και των κοινωνικών, περιβαλλοντικών και οικονομικών αποτελεσμάτων της ανάκτησης κόστους».

Η ανάγνωση της παραπάνω οδηγίες συνηγορεί σαφέστατα στο ότι το νερό δεν μπορεί να αντιμετωπίζεται ως εμπορικό προϊόν.

Παράλληλα όμως, εάν απομονωθεί το χωρίο που αναφέρεται στην «ανάκτηση κόστους», μπορεί να ερμηνευτεί ως «πράσινο φως» για αύξηση των τιμών του νερού, τη διαχείριση του με ιδιωτικοοικονομικά και όχι κοινωνικά κριτήρια όπως και έγινε στο ν. 5037/2023 για την υπαγωγή του νερού στην ΡΑΑΕΥ.

Θα απαιτήσετε θεσμικές ρυθμίσεις σε ελληνικό και ευρωπαϊκό επίπεδο που να εξασφαλίζουν την μη εμπορευματοποίηση του νερού; Πώς πρέπει, κατά τη γνώμη σας, να διαμορφωθούν οι κανόνες τιμολόγησης του ;

Θα απαιτήσουμε να αφαιρεθεί κάθε αναφορά, έμμεση ή άμεση, σε αγοραία τιμολόγηση του νερού, όπως ο όρος «ανάκτηση κόστους». Όπως αναφέρουμε και παραπάνω, συνηγορώντας και με τη δική σας θέση επ αυτού, οι βασικές ανάγκες στο νερό πρέπει να παρέχονται δωρεάν σε όλους τους κατοίκους. Πάνω από αυτή την κατανάλωση, προοδευτική τιμολόγηση, η οποία ουσιαστικά θα «ποινικοποιεί» την καταχρηστική, ανουσία σπατάλη νερού, βλ. για παράδειγμα ιδιωτικές πισίνες. Το νερό δεν δύναται εξ ορισμού να αντιμετωπιστεί ως εμπόρευμα, καθώς η σπατάλη του δεν δύναται να αντικατασταθεί με το χρήμα.

Μεταξύ των προαπαιτουμένων για την αξιοποίηση χρηματοδοτήσεων από το Ταμείο Ανάκαμψης, αναφέρεται και το εξης:

«15. Εκδήλωση πρόσκλησης ενδιαφέροντος για δράσεις εξοικονόμησης του νερού»

Η πιθανότερη εκδοχή του, με βάση την μέχρι τώρα εμπειρία, είναι η δρομολόγηση εκχώρησης λειτουργιών των υπηρεσιών διαχείρισης σε ΣΔΙΤ η οποία θα οδηγήσει σε ακόμα μεγαλύτερη αδιαφάνεια της διαχείρισης και αύξηση των τιμών. Παράλληλα γίνεται προσπάθεια από ποικίλους κύκλους (βλ ZERO DROP ) να εθιστεί η κοινωνία στο ρόλο των ιδιωτών στην εξοικονόμηση νερού.

Πως προτίθεστε να αντιμετωπίσετε αυτή την εξέλιξη;

Φωνάζοντας από όλα τα φορά που μπορούμε να είμαστε πως το νερό δεν είναι εμπόρευμα, είναι δημόσιο αγαθό και πρέπει να διαχειρίζεται και λειτουργεί αποκλειστικά δημόσια και ενιαία όλος ο κύκλος του. Η είσοδος ιδιωτών στο νερό το μόνο που κάνει και θα συνεχίσει εάν δεν το σταματήσουμε τώρα, να καθιστά το νερό εμπόρευμα, προνόμιο στα χέρια λίγων,που θα κερδοσκοπούν πάνω στην πλέον ζωτική ανάγκη. Κανένας ιδιώτης στο νερό, σε καμία πτυχή ή έκφανση της διαχείρισής του.

Σχετικά άρθρα